Convert GIS Data ke CAD format

Salam semua.. topik kali ini, saya akan menunjukkan cara-cara nak convert data GIS anda kepada AutoCAD, manalah tahu kan, kot-kot ada keperluan untuk anda nak view data GIS tu dalam software AutoCAD. Sebenarnya saya dapat panggilan dari student saya pagi tadi .."Cikgu... macamana nak convert data ke AutoCAD?"... Adeh... so saya pun dapat idea nak update blog ni based on soalan tu.

OK mula-mula perhatikan gambar di bawah. Tu contoh sample data shapefile lot  dalam ArcMap yang saya nak convert ke AutoCAD.

Data lot saya tu ada maklumat nombor lot tanah, so saya pun paparkan Label teks lot tanah seperti di bawah ni. 

OK, sekarang ni saya nak convert data polygon lot tu bersama dengan nombor lot kepada format AutoCAD. Senang je caranya. Anda hanya perlu right click kat layer lot tu dalam Table of Content, pastu pilih Data > Export to CAD...

Kemudian dialog seperti kat bawah ni akan dipaparkan. Yang anda perlu masukkan adalah (1) Nama featureclass yang anda nak convert, dalam kes ni lot, 

(2) kat output type tu, pilih version AutoCAD yang anda nak convert dan 

(3) Namakan output CAD file anda.

Hasilnya seperti di bawah ni. Perhatikan kat Table of Content tu, element Point, Polyline, Polygon, Multipatch dan Annotation akan dibina di dalam CAD layer tu. Tapi tak semestinya semua element tu ada feature yang anda convert.  Dalam contoh data saya ni, lot featureclass tu akan diconvert kepada Polyline dan Polygon di dalam CAD layer tadi.  Kalau saya view Point, Multipatch dan Annotation tu kosong je. takda apa-apa isi. Oooppsss... mana perginya nombor lot tu??

Kalau anda perhatikan betul2 kat Table of Content tu, selain dari Point, Polyline, Polygon, Multipatch dan Annotation, terdapat satu lagi element yang diletakkan di dalam fail AutoCAD tu  yang dinamakan lot dan kalau anda buka Attribute Table untuk lot tu, anda akan nampak maklumat nombor lot di dalam table tu.

Cuma anda perlu take note, untuk memaparkan info nombor lot tu dalam software AutoCAD, anda perlu ada plugin ArcGIS for AutoCAD. So kalau takde plugin nak buat macamana? Cara mudahnya gunakan tool Export to CAD di dalam toolbox untuk convertkan Label nombor lot tu sebagai layer Text di dalam AutoCAD. Tapi kalau nak buat tu, syaratnya anda kena jadikan dulu Label tu sebagai Geodatabase Annotation feature class.

OK, sekarang saya tunjukkan pula macamana nak bina geodatabase annotation feature class. Ada banyak cara, tapi cara yang paling mudah adalah gunakan kaedah Convert Labels to Annotation. Sebelum convert tu, pastikan zoom dulu kat lot anda tu untuk mendapatkan reference scale yang sesuai, supaya setiap teks label tu boleh fit masuk dalam setiap lot masing-masing.

Kemudian, right click kat layer lot dan pilih Convert  Labels to Annotation. 

Apabila dialog Convert Labels to Annotation dipaparkan seperti kat bawah ni, masukkan maklumat berikut :-

(1) Pilih Store Annotation in a database

(2) Pilih samada nak convert nombor lot tu untuk keseluruhan lot atau mengikut lot dalam area yang anda zoom

(3) Klik butang Browse

(4) Pilih Geodatabase (anda perlu create dulu geodatabase ni kalau takda lagi)

(5) Namakan annotation feature class tu.

Kemudian klik saja butang Convert. Nanti anda akan dapat lihat annotation tu dipaparkan di dalam TOC. OK sekarang ni dah ada layer annotation nombor lot. So sekarang ni bolehlah anda gunakan tool Export to CAD untuk convert annotation tadi kepada layer teks CAD. Untuk access tool ni, buka toolbox, tool ni terdapat dalam Conversion Tools > To CAD > Export to CAD.

Seperti contoh sebelum ni, kat dalam dialog tu anda perlu masukkan nama annotation featureclass sebagai input, pilih version AutoCAD yang anda nak convert dan namakan output CAD textfile anda.

Lepas tu bolehlah anda paparkan text nombor lot tu dalam software AutoCAD anda tanpa perlu plugin. Selamat mencuba...

DMS ke DD... kenapa perlu convert???

Salam sejahtera dan selamat menyambut Ramadhan semua. Lama pulak rasanya SukaGIS tak bersiaran, almaklum tokey SukaGIS sekarang busy sikit..huhuhu. Topik kali ni agak ringkas, iaitu menukar nilai latitude longitude dari format Degree Minute Second (DMS) kepada Decimal Degree (DD). Kenapa perlu nak tukar ke format DD tu? Mesti ada diantara anda semua maklum ArcGIS Desktop boleh plot table yang mengandungi column XY coordinate kepada layer point, contoh macam table kat bawah ni :

Kalau anda tak tahu macamana cara nak plotkan koordinat XY ke layer point tu, saya ada tunjukkan contoh bersama step-step yang terlibat dalam post saya sebelum ini kat link ini. Cuma dalam post tu saya tak tunjukkan cara macamana nak convert koordinat tu dari format DMS kepada DD.

So secara ringkasnya nilai DMS perlu kita convert ke DD kalau kita nak plotkan table tu kepada bentuk layer point , sebabnya ArcGIS tak support conversion ke point kalau koordinat tu dalam format DMS.

Formula untuk conversion dari DMS ke DD mudah sahaja. Formulanya adalah :-
Degree + (Minute/60) + (Second/3600).


Contohnya katalah anda ada coodinate DMS 102° 30' 15",  jadi nilainya di dalam DD adalah :-
102 + (30/60) + (15/3600) = 102 + 0.5 + 0.004166667 = 102.5041667



So bila dah dapat nilai DD tu, barulah anda boleh gunakan method Display XY Data dalam ArcMap untuk plot koordinat tu menjadi point. Mudah je kan??

Set Selectable Layer & Snapping ..ArcGIS9?? ArcGIS10??

Upgrade? Waduh kena upgrade knowledge lagi

Selalunya bila saya beritahu user saya tak lama lagi ArcGIS akan keluar version baru, sure statement favourite yang saya dengar dari mereka ialah "version sekarang ni pun tak habis khatam belajar lagi, dah nak keluar version baru." hehehe..  OK.. Topik kali ni lebih difokuskan kepada sesiapa yang dah biasa guna ArcGIS9.x dan baru nak try-try guna ArcGIS10 Desktop. 

Antara perkara yang user selalu tanya saya bila nak berjinak-jinak guna version 10 ni ialah :-

- kat version 10 ni macamana nak buat set selectable layer?

- kat version 10 ni boleh ke nak dapatkan window snapping option macam version 9 dulu?

Set Selectable Layer 

Kalau yang dah biasa guna ArcGIS9 tu, mesti u all semua tahu kan, kat TOC ArcMap tu kita boleh set layer apa yang kita nak allow selection dengan cara klik kat tab Selection seperti gambar di bawah ni. Selalunya kita buat benda ni bila kita gunakan interactive selection pada feature di atas map.

Selectable layer TOC ArcMap dalam ArcGIS9

Kalau version 10 camne pula nak buat tu? Version 10 lain sikit sebab anda tak akan nampak tab Selection kat TOC tu. Dalam version 10, anda kena klik kat button List By Selection dalam TOC ArcMap tu. Rujuk no (1) kat gambar bawah ni untuk kedudukan button List By Selection. 

Perbezaan TOC ArcMap dalam ArcGIS10

Bila anda klik saja button tu, paparan TOC tu akan berubah seperti di bawah. 

Paparan terbahagi kepada dua : (A) Selectable dan (B) Not Selectable. Layer di bawah ruangan Selectable tu bermaksud layer yang anda boleh buat proses Selection. Macamana pula nak jadikan layer dalam Not Selectable tu menjadi Selectable? Mudah sahaja. Perhatikan contoh seperti gambar di bawah ni. Seperti anda perhatikan, layer Sungai pada mulanya terletak dalam ruangan Not Selectable.

Untuk menjadikan layer Sungai tu sebagai Selectable, klik sahaja pada button Select seperti dipaparkan dalam gambar tu. Hasilnya layer Sungai akan terus diletakkan ke dalam ruangan Selectable. Sama juga jika anda nak jadikan layer di dalam Selectable tu sebagai Not Selectable, anda hanya perlu klik sahaja kat button yang sama tu.

Snapping

Ok, tu untuk part Set Selectable Layer. Sekarang kita tengok pula part snapping. Kalau anda biasa guna version 9 dulu, bila nak buat editing kadangkala anda nak setkan snapping ke vertex, edge atau end untuk memudahkan kerja-kerja editing kan? Dialog snapping dalam version 9 macam kat bawah ni.

Tapi kalau anda gunakan version 10, tool snapping dia lain sikit, seperti di bawah ni.

Snapping tool ArcGIS10

Kelebihan snapping toolbar dalam version 10 ni ialah anda bukan sahaja boleh gunakan mode snapping di dalam editing, tapi anda boleh juga aktifkan snapping ni bila nak buat georeferencing, measuring dan lain-lain. Tapi kadangkala bila nak buat kerja-kerja editing, mungkin anda lebih selesa nak gunakan dialog snapping cara version 9 dulu sebab senang anda nak switch mode snapping ke vertex, edge dan end mengikut   layer-layer yang anda kehendaki. Don't worry, anda masih boleh panggil dialog snapping style version 9 dulu tu. Caranya mudah sahaja.

Kat Editor toolbar, klik saja kat menu Editor > Options. Kemudian kat tab General di dalam dialog Editing Options tu, pastikan anda klik option Use classic snapping. 

Kemudian, klik semula kat menu Editor > Snapping > Snapping Window. Tadaaaa... sekarang anda dah pun dapat setting snapping seperti version 9 dulu.

OK.. harap tips kali ni dapat menambahkan pengetahuan anda.

Mendigit Kaedah Bearing dan Jarak

Lama tak update blog ni sebab saya busy sikit dengan projek. OK..nak share sikit. Mungkin ada di antara anda yang buat kerja-kerja editing data melibatkan proses pendigitan contohnya screen digitizing atau mendigit dengan memasukkan nilai bearing dan jarak. Selalunya proses memasukkan bearing dan jarak ni melibatkan data-data lot tanah atau apa-apa sempadan yang telah disurvey. Contoh macam pelan kat bawah ni :

So macamana kita nak generate bearing dan jarak tu dalam ArcGIS Desktop? OK, macam biasalah kan, bila sentuh bab editing, pertama sekali mesti buat dalam ArcMap. Lepas tu macam biasa buat proses Start Editing. Lepas tu bolehlah anda mulakan pendigitan. Tools yang anda gunakan untuk mendigit ni bergantung pada versi ArcGIS yang anda gunakan, ada perbezaan sikit. Kalau anda gunakan versi 9.x, biasanya anda akan menggunakan Sketch tool untuk melukis. Kalau dalam versi 10 pula, pilih geometry yang nak dilakarkan dalam dialog Construction tool, kemudian pilih tool Straight Segment.

Perbezaan tool untuk mendigit antara ArcGIS9 dan ArcGIS10

Selepas pilih tool tu, nak masukkan bearing dan jarak simple je. Mulakan dengan left click pada titik permulaan di atas peta, kemudian gerakkan mouse anda dan terus tekan right click. Bila keluar je pop-up menu tu, pilih Direction/Length. Kalau tak clear, rujuk gambar kat bawah ni.

Contoh kaedah membina segment menggunakan bearing/jarak

No (1) adalah lokasi permulaan point vertex saya, kemudian pada kedudukan (2) saya right click dan terus pilih Direction/Length. Bila keluar dialog Direction/Length tu, masukkan berapa bearing dan jarak yang anda nak. Hasilnya segment pertama akan dijana mengikut bearing dan jarak yang anda masukkan tadi. So kaedah ini anda kena ulang satu persatu, maksudnya, kalau nak bina segment berikutnya, anda kena right click semula, pilih Direction/Length (atau guna shortcut key Ctrl-G) dan masukkan nilai, begitulah seterusnya sampai lengkap polygon anda tu.

OK sekarang lihat pula gambar pelan di bawah ni. Kalau anda nampak, kat belah kiri tu adalah senarai bearing dan jarak untuk membentuk polygon warna tu.

Banyak juga list tu. Bayangkan kalau nak key-in satu-satu bearing jarak tu guna kaedah tadi. Jenuh juga, kejap nak left click, kejap nak right click, kejap nak Ctrl-G, lepas tu nak key-in lagi. Berpeluh gak ler jari. So kalau kes macam ni, ada satu lagi alternatif yang anda boleh cuba, iaitu gunakan COGO toolbar.

COGO toolbar

Pada COGO toolbar tu, klik kat tool Traverse. Dialog Traverse akan dipaparkan seperti kat bawah ni.

Key-in bearing/jarak kaedah COGO lebih mudah dan cepat

Dalam dialog Traverse tu, taipkan sahaja bearing dan jarak dan tekan ENTER untuk memasukkan bearing/jarak berikutnya. Simple sahaja, anda hanya perlu taipkan senarai bearing/jarak tu sampai habis, tanpa perlu busykan mouse anda tu untuk left click dan right click. Just key in, ENTER, key in, ENTER. So lebih cepat kaedah ini, lagipun anda boleh semak semula nilai-nilai yang anda telah masukkan tadi, kalau tersalah taip, anda boleh edit semula dalam list tu dan alter balik nilai bearing dan jarak yang tersilap tu. Bila semua tu dah ditaip, klik saja butang Finish. Terus anda dapat satu polygon.

Selamat mencuba.. :)